Page 278 - Mevlana'nın Eğitim Görüşleri
P. 278
4.2. Aşkın gücü ve âşıkın hali
Âşık, hiç kimsenin öğüdünü dinlemeyen, hiç kimsenin önüne
geçemediği bir güçtür. Aşkın verdiği zevk ve coşkunluk âşık
olmayanlarca bilinse ve tadılsa idi, o kişiler bir an bile vakit
kaybetmeden aşka koşarlardı. Đnsanın bedensel sevgiler için bile neler
feda ettiği göz önüne alınırsa, Ferhat'ın, Mecnûn'un durumu açık olarak
anlaşılır. Bütün evren bir bakıma âşıktır, gökleri döndüren aşktır. Her
toprağa, her gönüle Tanrı sevgisi ve aşk üfledikçe ihtiyaçlar ortaya
çıkmakta, olaylar olmakta, yeni varlıklar oluşmaktadır. Sevginin bu
1
gücünü bilen kişi gönlünü Tanrı sevgisinden ayırabilir mi?
Gök bile Tanrı aşkından sarhoş olup dönüp dururken insan bu
güce karşı nasıl dayanabilir? Evrendeki her şey gibi gönül de aşkın
2
nefesiyle feryat etmekte, baştanbaşa aşk ile kuşatılmak istenmektedir .
Aşk, Mevlâna'nın gözünde, kâfirliğe bile iman bağışlar, küfrün bile
imanını arttırır.
“Aşkın ağzı olsaydı bütün dünya bir lokma
olurdu, aşkın kapısı olsaydı, padişahların canlan
3
o kapıda bekçilik ederdi."
Aşka karşı düşünce, gerçek sabaha karşı yalancı sabah gibidir.
Aşk gelince, onun huzurunda düşünce ölür. Nefis ve haset insanlar için
ayıplar aynasıdır; buna karşı aşk ve istek tecelli aynasıdır, her şey o
4
aynada ortaya çıkar .
“Güneşten de üstünüm, güneşten de aydın; ruh
zerreleri önümde oynamada, zikretmede; hepsi de
inciler saçan tapıma yönelmiş
Dünya pervane gibi ışığının çevresinde
dolanıyor; ona bir ışıktır yolluyorum, kanatlarını
yakıp yandıran da benim.
Bu şahrem şahrem yarılıp parçalanan, anlatışa
sığmayan aşk, halvettir; aşkı anlamak istiyorsan
5
gel de huzuruna götüreyim seni."
Đnsanın gönlünde olanı aşktan gizlemesine gerek yoktur. Eğer
gönülde şüphe de varsa, bu aşktandır, iman da varsa aşktandır. Derdin
içinde de aşk vardır, dermanın içinde de. Bu nedenle insanın aşka karşı
kendini gizlemesine, başka gibi göstermesine gerek yoktur. Aşk bu kadar
1
Dîvan-ı Kebîr, cilt 1. s.60(38. gazel).
2
Dîvan-ı Kebîr, cilt 1.s.156(1477-1491).
3
Dîvan-ı Kebîr, cilt 1. s.209(1979).
4
Dîvan-ı Kebîr, cilt 1. s.240(2250-2258).
Dîvan (2).s.315(4037).
5
Dîvan-ı Kebîr, cilt 1. s.290(2683, 2685-2686).