Page 119 - Maarif Teşkilatı Hakkında Bir Layiha

Kooperatiflerin bütün menabi-i serveti [gelir kaynağı] yalnız
âzâsının [üyelerinin] verdikleri birkaç kuruştan ibaret değildir.
Evvela, mektebin eski talebesinin kooperatife âzâ kaydolun-
mak hakları vardır. Sonra, kooperatif, mekteple alakadar olan
kimseler tarafından verilen eşya ve paraları kemal-i [büyük bir]
memnuniyetle kabul eder. Müsamereler hasılatını, mektepte imal
edilen eşyanın, meyve ve sebze bahçesinden alınan mahsulün,
yumurtaların veya peynir ve yağın satış bedellerini bunlara ila-
ve etmelidir. Daha sonra, çocukların tenezzühleri [gezileri], tatil

zamanları esnasında topladıkları maden ve taş parçacıkları, kart-
postallar, memleketin muhtelif yerlerine ait resimleri, oralarda
yetişen mahsullerin, imal edilen şeylerin numuneleri... mektep
müzesini zenginleştirecektir. Çocukları herkes memnun etmek
ister. Mahallenin veya kasabanın marangozu, demircisi, muhtelif
sanatkârları onlara kendi işlerine ait numuneler hediye edecek-
lerdir. Bu vesile ile mektep, ailelerin ve bütün muhitin alaka ve
teveccühünü celbetmiş [ilgisini çekmiş] olacaklardır ki, bu da
mektebin halk nazarında büyük bir nüfuz ve itibar kazanmasını
temin etmesi cihetiyle başlı başına bir kazançtır.

Kooperatiflerin bir üçüncü faydası daha vardır ki, belki hep-
sinden daha mühimdir. Bu da talebenin içtimaî ve iktisadî ter-
biyelerine hizmet etmesi, onların ahlaki ve içtimaî iyi itiyatlar
[alışkanlıklar] almalarını temin eylemesidir. Bu itiyatla mektepte
kooperatifler self guvernement’in mütemmimi [kendi kendini yö-
netmenin tamamlayıcısı] vazifesini görürler. Filhakika mektepte
kooperatif tesisi ve idaresi demek, bütün talebenin umuma [top-

luma] faydalı bir işi başarmak için birleşmeleri, müttehit [birlikte]
hareket etmeleri demektir. Sınıfın, mektebin bütün çocukları he-
yet-i umumiye [genel kurul] halinde içtima ederler [toplanırlar].

119