Page 248 - Dünya Eğitimine Yön Verenler - I

öğretmenler için, anlaşılır talimatlar hâlinde, bir öğretim rehberi yazmak. Bu,
öğretmene hitap ediş şeklinden de belli olmaktadır:

“Doğallıkla öğretin! Öğreteceklerinizi, çocukların doğal gelişim aşamala-
rına göre düzenleyin. Öğretmeye, öğrencinin bakış açısından başlayın ve iler-
lemesini istikrarlı, kararlı ve ayrıntılı şekilde yönlendirin. Öğrencinin hazır
olmadığı yahut zaten bildiği hiçbir şeyi öğretmeyin. Canlı bir tavırla öğretin.
Akademik (başka bir deyişle, yüksek öğrenim kurumlarında kullanılan, üni-
versite dersleri gibi) yollar değil, basit yollar kullanın! Aynı anda hem soyutu
(zihinsel kapasiteyi artırmayı) hem de somutu (müfredatı takip etmeyi) amaç-
ladığınızı hiçbir zaman unutmayın. Öğrencinin henüz anlayamayacağı hiçbir
şeyi öğretmeye kalkmayın ve öğrencilerin öğrendikleri şeyleri unutmadıkla-
rından emin olun. Onları çalışmaya alıştırın. Her birinin kişiliğini göz önünde
bulundurun vb.”
Diesterweg’in ilköğretim öğrencilerine adanmışlığının kaçınılmaz bir so-
nucu ise öğretmenlerin eğitimine, niteliklerine ve toplumsal rolüne çok önem
vermesi olmuştur.
Her ne kadar fikirleri ve talepleri yaşadığı sürede anlaşılamamış olsa da
Diesterweg, on dokuzuncu yüzyıl ortalarında Almanya’da ilkokul öğretmen-
lerinin sosyal statüsünün yükseltilmesi konusunda bir kahraman idi.
Rheinischen Blätter’de de yazdığı gibi Diesterweg için önemli olan üç ana
konu vardı: “Öğretmenlerin eğitimsel (öğretici, yöntemsel, disiplinle ilgili,
vb.) rekabeti, okulun bağımsızlığı ve kendi kendini idare etmesi ve öğretmen-
lerin, özellikle maaş açısından refahı.”
Diesterweg, tüm yaşamı boyunca ilkokul öğretmenlerine bilimsel, detaylı
bir eğitim sağlanması için çalıştı. Özellikle 1854’te yürürlüğe konan Prusya
Düzenlemelerinden sonra, öğretmen okullarının işlemesiyle ilgili tüm kısıt-
lamalara karşı çıktı. Her şeyden önce, öğretmenlerin eğitiminin bilimsel bir
temel üzerine oturtulması gerektiğini savundu. Yazılarında, çoğu insanın, öğ-
retmenlerin dar, özel alanlarda eğitilmesini yeterli bulduğunu ve öğretmen-
lerin başka konuları “kendi kendilerine kavramaktan” aciz olduğunu düşün-
düğünü vurguladı. Eğer kavrayabilirlerse öğretmenlerin “kendilerine layık
görülen dar döngüyü kesin olarak kıracakları ve kısa sürede başa çıkılmaz bir
hâl alacakları” korkusu hâkimdi. Bu fikirlere karşıt olarak Diesterweg “Eği-

time, ilerlemeye ve insana inanmayı, bilgi edinmenin tüm sonuçlarıyla başa
çıkmaya hazır olmayı” talep ediyordu.

246 • DÜNYA EĞİTİMİNE YÖN VERENLER DÜNYA EĞİTİMİNE YÖN VERENLER • 247