Page 318 - İçtimai Mektep

3 1 0
gitmiş demektir. Fizik, kimya madde âleminde
biyoloji, psikoloji, sosyoloji hayat âleminde sem­
timizi, istikametimizi bulmayı bize öğretecektir.
Bunların aksi oluyorsa fena olmuş demektir.
Halbuki eski okulun eski usullerin feci mahsul­
leri bütün dünya terbiyecilerinin malûmudur:
ezberle bozulmuş kafalar! Çünkü eski okul
“nazariye hayat için,, düsturu yerine “nazariye
nazariye için,, düsturunu kabul etmiştir.
İçtimai Mektep’in ahlâkî teşekküldeki hedefi
ahlâkî şahsiyettir. Eski okulun ahlâk öğretimi
ve telkini yerine yeni okul içtimai teşkilât kad­
rosunu koyuyor. Niçin böyledir ? Çünkü ahlâkî
bir seciyenin zümre mahsulü olabileceğine
inanır. Eski okul talebesine “azim, sebat, teşeb­
büs, hürriyet...^ mefhumlarını öğretir. Halbuki
bu kavval nasihatçilere talebe aksi bir soru
sorsa, yahut bu ukalâlık tesiriyle uyuşa kıya­
met kopar ve o itiraz hürriyetini tatmış olan ta­
lebe menfur olur, hiç olmazsa gözden düşer.
İçtimai Mektep’in yaptığı bu değildir; bu mef­
humların gerçeğini yaşatmaktır. Sebebi şudur:
irade ferdî bir meleke değildir, yalnız başına *
fert tarafından istihsal edilemez, öğretimin mah­
sulü olan ölü hisler esrarlı bir istihale geçire­
rek irade dediğimiz fiillere kalbolamazlar. Tabi-
atte “beden, fikir, îıis, irade,, diye ayrı ayrı
gerçekler yoktur ; hareketler, fiiller, insani oluş­
lar vardır. Bu oluşların dış şartları bir kere
bulununca ve konulunca irade netice yerinde
zuhur etmiş bulunur. Fertçi pedagoji bir mu­
hali diliyor: insan ferdinde olmıyanı yine bu
fertle vermek!
Şimdi İçtimai Mektep in muhitiyle fertçi
okulun muhitini karşılaştırınız. Ne görecek-