Page 243 - Türkiye'de Eğitim Bilimleri Tarihi Üzerinde Bir Araştırma

CUMHURİYET DÖNEMİ 215

yata yönelik bir eğitimin esaslarını, bir öneri halinde açıklamış ve bu
eserini. Büyük Millet Meclisi Maarif Encümeni Aza-yı Muhteremesine
İthaf’ etmiştir.f^)
Amerikalı eğitimci J.Dewey Türkiye’ye davet edildiği 1924 yılında
Millî Eğitimimizi inceledi. Bunun sonunda verdiği “Türkiye Maarifi Hak­
kında Rapof’un 1925 yılının Mayıs ayında “Maarif Vekâleti Mec-
muası’nda yayımlanması, aynı yönde gelişmiş bulunan düşüncelere hız-
kazandırmıştır. 1927 yılında kurulan “Köy Öğretmen Okulları’’ bu
düşüncelerin ürünüdür. Fakat, bu uygulamadan kısa sürede vaz­
geçilmiştir.
1926 yılında H. Raşit Öymen, G. Kerschensteiner’in 1908’de
Zürih te Pestalozzi’yi anma töreninde yaptığı konuşmayı “Yarının Mek­
tebi İş Mektebi Olacaktır’’ başlığı altında Türkçeye çevirerek Mualimler
Mecmuasında yayımladı. (Yıl: 5, Sayı: 47-48, sayfa: 1993-2009).
Yine, M.Rahmi Balaban, 1928 yılında yabancı dillerden çevirerek
yayımladığı 68 sayfalık “Dört Bucakta Mektepçilik’’ adlı kitabı ile, dün­
yadaki okul sistemlerini tanıttı. Bunlardan biri, “Yeni Eğitim Akım­
larındaki Ortak llkelef’i açıklıyordu. Bu yazılardan bir kısmı, zamanın
ünlü eğitimcilerinden olan Cenevre Üniversitesi Profesörü P.Bave ile
Amerika da Winnetka Millî Eğitim Müdürü C.Washburne’e aittir.
Bu görüş ve düşünceler, “Pedagoji Tarihi’’ dersleri yoluyla, öğ­
retmen adaylarında yeni okullara karşı ilgiyi artırdı. Ayrıca, bu konuları
işleyen ayrı kitaplar da yayımlandı. Washburne’den B.Avni (Baş­
man)’m çevirdiği “Terbiyede İleri Adımlar’’ (1930), J.Dewey’den
M.Zekerya (Sertel)’in çevirdiği “Eski Mektep Yerine Yeni Mektep’’
(1931); A. Ferriere’den Mustafa (Işıksal)’ın çevirdiği “Faal Mektebin
Tatbikatı’’ (1931); H.Raşit (Öyınen)’in “Yeni Mektebe Doğru’’ (1931),
A. Ferriere’den M.Baha (Arıkan)’ın çevirdiği “Faal Usuller ve Yeni Tür­
kiye Mektepleri (1932); l.H.Baltacıoğlu’nun “İçtimaî Mektep’’, H.F.
Kanad’ın “Muasır Terbiye Ülküleri ve Terbiyede Yenilikler’’ (1934) ile
yine H.F.Kanad’ın Ed. Burger’den çevirdiği “İş Pedagojisi’’ (1944) adlı
kitaplar bunların başlıcalarıdır.
Bu eserler, Türkiye’de Cumhuriyetin ilânı sonrasında kabul ettiği iş
eğitimi ilkelerine uygun, onu açıklayan eserlere olan ihtiyacın bir kar­
adığı olmuştur. Bakanlık yanında, özel yayınevleri de, genel havaya
uyarak, bu hareketi desteklemiştir.

(54) Gündüzalp, Fuat, Tâlim ve Terbiye Teşkilâtımızda Buhran, Sivas, 1340/1924, s. 3.